Karcinom pluća je najčešći i najsmrtonosniji karcinom u svetu i u Srbiji. Podatak koji dodatno zabrinjava jeste da Srbija zauzima neslavno drugo mesto u Evropi po incidenci karcinoma pluća, dok broj obolelih raste svake godine. Od karcinoma pluća godišnje u Srbiji oboli gotovo 6.000, a na žalost umre više od 4.600 osoba. To praktično znači da se prosečno svaki dan, kod 20 osoba dijagnostikuje rak pluća, a na žalost svaki dan 12 osoba izgubi bitku sa ovom teškom bolešću.
Udruženje pacijenata za borbu protiv raka pluća „Punim Plućima“, organizovalo je posetu novinara Institutu za plućne bolesti Vojvodine, kako bi upoznali javnost sa radom Instituta, glavnog zdravstvenog, obrazovnog i naučno-istraživačkog centra za lečenje pulmoloških bolesti na teritoriji AP Vojvodine. Poseta ima za cilj da podigne svest javnosti o najtežoj i najsmrtonosnijoj pulmološkoj bolesti – raku pluća, da pruži mogućnost lekarima i pacijentima koji se leče od raka pluća da približe novinarima epidemiologiju, mere prevencije i blagovremeno prepoznavanje simptoma raka pluća, kao i da ih upoznaju sa najsavremenijim dijagnostičkim i terapijskim pristupom u lečenju obolelih od raka pluća u Institutu za plućne bolesti Vojvodine. Ispred Instituta, medijima su se obratili direktor ove renomirane ustanove, Prof. dr Ilija Andrijević, upravnik klinike za pulmološku onkologiju dr Goran Stojanović, načelnik centra za klinička istraživanja dr Bojan Zarić, načelnica dnevne bolnice dr Daliborka Bursać, kao i pacijenti Instituta koji se leče najsavremenijim terapijama za rak pluća Borivoj Majstorović, Keri Erika, Ljubomirka Šestović i Daliborka Antić.
Institut za plućne bolesti Vojvodine predstavlja glavni referentni centar u Vojvodini za dijagnostiku i lečenje obolelih od karcinoma pluća. Od kada postoji centralni bolnički registar za karcinom pluća, jedinstven u Srbiji, od 2010. do kraja 2017. godine, registrovano je 10.655 obolelih od karcinoma pluća. Samo u toku prošle godine, otkriveno je 1453 novih slučajeva karcinoma pluća. Od ukupno 7047 hospitalizacija, u Institutu je lečen 2471 pacijent sa dijagnozom karcinom pluća. Veliki broj obolelih leči se kroz dnevnu bolnicu, kroz koju je u 2017. godini prošlo 3148 pacijenata. Tokom 2017.godine, u Institutu su sprovedene 8672 seanse zračne terapije i urađeno 2471 bronhoskopskih pregleda u dijagnostici karcinoma pluća.
Šanse za uspešno izlečenje od raka pluća, su decenijama imali samo pacijenti kojima se bolest otkrije u ranoj fazi i koji su operisani, a u poslednjih 15 godina situacija se drastično menja pojavom persolizovane, ciljane molekularne-biološke terapije i imunološke terapije. Institut kao vrhunsko naučno-zdravstvena ustanova, ima iskustva u lečenju pomenutim terapijama pre svega kroz donacije i kliničke studije.
Trenutno se u Institutu iz donacije leči 6 pacijenata najnovijom imunoterapijom, a ciljanom terapijom još 45 pacijenata i rezultati su za sada ohrabrujući. Prethodne generacije ciljanih lekova su već prepoznate od strane Fonda, dok se nove ciljane i imunoterapijske opcije sporadično koriste, uglavnom kroz donacije, studije ili odobrenje RFZO za pojedinačne pacijente. Najsavremenije terapije se uključuju onim pacijentima kod kojih se utvrdi postojanje biomarkera kao pokazatelja najveće verovatnoće da će pacijent reagovati na neku od tih terapija. Terapijski odgovori, potpuno ili delimično povlačenje tumora, kod mnogih pacijenata su dugotrajni. Na taj način karcinom pluća, postaje sve više hronična, a ne smrtonosna bolest.
Imunološka terapija predstavlja pravu revoluciju u lečenju karcinoma, pa tako i karcinoma pluća sa odličnim rezultatima i sa ovim tipom terapije se beleže dugotrajna delimična ili potpuna povlačenja metastatskih tumora. Na taj način postiže se osnovni cilj u lečenju raka, a to je da se rak pretvori u hroničnu dugogodišnju bolest, poput drugih nemalignih bolesti. Ovi lekovi ne deluju na tumor, već direktno na imunski sistem organizma tako što prekidaju blokadu imunskog odgovora koju tumor izaziva i pojačavaju odblokirani imunski odgovor organizma na tumor kojim se ubijaju tumorske ćelije.
Sa druge strane, najnovija ciljana terapija podrazumeva primenu leka kod određene grupe pacijenata koja ima najveću verovatnoću da od njega ima korist, što se određuje prethodnim genetskim testiranjem. Tako se odlaže korišćenje hemioterapije, koja, osim svog delovanja na tumor, deluje i na zdrave ćelije organizma i zbog toga ima visoku toksičnost, a takođe i manju efikasnost u odnosu na ciljanu terapiju. Efikasnost ciljane terapije je vrlo predvidiva jer ona deluje tako što blokira jedini postojeći put razvoja tumora, a podnošljivost, usled selektivnog dejstva, je značajno bolja u odnosu na hemioterapiju.
Praktično, uvođenjem najsavremenijih imunoloških i ciljanih terapija pacijenti imaju mogućnost da dobiju inovativni lek na bazi karakteristika samog tumora, što značajno povećava šanse za preživljavanje. Iako se daje u većini evropskih zemalja, najnovija ciljana i imunoterapija do sada su našim pacijentima bile dostupne samo kroz donacije, učešće u kliničkim studijama ili odobrenjem RFZO za pojedinačne pacijente. Mi, predstavnici udruženja pacijenata, nadamo se i borimo da ove grupe lekova uskoro budu odobrene na teret zdravstvenog osiguranja i za građane Srbije.